“เป็นข่าวร้ายที่เกิดขึ้นก่อนวันแข่ง” อิซซี่ คริสเตียนเซ่น กองกลางทีมฟุตบอลหญิงอังกฤษเล่าผ่าน BBC Sport ถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นกับอเล็กเซีย ปูเตญาส กองกลางทีมชาติสเปน เจ้าของรางวัลบัลลงดอร์ 2022 ที่ได้รับบาดเจ็บเอ็นไขว้หน้าฉีกขาดก่อนการแข่งขันฟุตบอลหญิงชิงแชมป์ยุโรปเพียงวันเดียว และมีส่วนสำคัญทำให้สเปนตกรอบก่อนรองชนะเลิศรายการนี้
อีกหนึ่งสัปดาห์ต่อมา มารี-อองตัวเน็ต คาโตโต้ ได้รับบาดเจ็บบริเวณเดียวกับปูเตญาส ทำให้ฝรั่งเศสตกรอบรองชนะเลิศหลังแพ้ให้กับเยอรมนี นอกจากนี้ คาตาริน่า มาคาริโอ้ กองกลางทีมชาติสหรัฐอเมริกาของลียงได้รับบาดเจ็บเอ็นไขว้หน้าในเกมลีกเอิงเมื่อเดือนมิถุนายน ตามมาเดียวกันกับเซนิเฟอร์ มารอซาน กองกลางทีมชาติเยอรมนีที่บาดเจ็บที่เดียวกันกับมาคาริโอ้ นอกเหนือไปจากนี้ คริสเตน เพรส กองหน้าทีมชาติสหรัฐได้รับบาดเจ็บระหว่างลงเล่นให้กับแองเจิ้ล ซิตี้
ยิ่งไปกว่านั้น เทียร์น่า เดวิดสัน กองหลังทีมชาติสหรัฐได้รับบาดเจ็บช่วงปรีซีซั่นของซอคเกอร์ลีกหญิงสหรัฐเมื่อเดือนมีนาคม ทีมชาติออสเตรเลียถึงกับต้องกุมขมับเมื่อผู้เล่น 3 คนนำโดยเอลลี่ คาร์เพนเตอร์ได้รับบาดเจ็บบริเวณเอ็นไขว้หน้า จูเลีย กวินน์ แบ็กขวาทีมชาติเยอรมนีเจ็บเอ็นไขว้หน้าฉีกถึง 2 ครั้งในวัย 23 ปี และแคลร์ ลาโวเกซ กองกลางทีมชาติฝรั่งเศสได้รับบาดเจ็บที่เอ็นไขว้หน้าพลาดช่วยแคนซัส ซิตี้ เคอร์เรนท์ ลงเล่นในรอบเพลย์ออฟของซอคเกอร์ลีกหญิงสหรัฐ
ทั้งสโมสรระดับวิทยาลัยและอาชีพในสหรัฐอเมริกาต่างกังวลเก็บอาการเจ็บบริเวณหัวเข่าที่เพิ่มมากขึ้น โค้ชของทีมมหาวิทยาลัยเวค ฟอเรสต์ต้องปวดหัวและหาทางแก้ไขเรื่องนี้ หลัผู้เล่นภายในทีมประสบปัญหาบาดเจ็บเอ็นไขว้หน้าถึง 6 ครั้งใน 1 ปี
นักฟุตบอลทั้งหญิงและชายต่างกังวลเรื่องอาการบาดเจ็บบริเวณเอ็นไขว้หน้ามากที่สุด ซึ่ง The Sporting News พยายามหาคำตอบว่า ทำไมนักฟุตบอลหญิงถึงเจ็บเอ็นไขว้หน้ามากกว่าแข้งช
โครงสร้างร่างกายเป็นเหตุ
เนื่องด้วยสรีระของชายและหญิงที่แตกต่างกัน โดยผู้หญิงมีกระดูกสะโพกที่ใหญ่กว่า ซึ่งส่งผลต่อบริเวณเอ็นไขว้หน้า
“ปัญหาเรื่องอาการบาดเจ็บเอ็นไขว้หน้าเป็นประเด็นที่ถกเถียงกันในวงการวิทยาศาสตร์การกีฬามาหลายปี และจากหลักฐานต่างๆ แสดงให้เห็นว่าแล้วผู้หญิงมีความเสี่ยงมากกว่าผู้ชาย” ดร.โฮเวิร์ด ลุคส์ หัวหน้าด้านวิทยาศาสตร์การกีฬาและการส่องกล้องจากวิทยาลัยแพทย์นิวยอร์ค ผู้ผ่านประสบการณ์ด้านการผ่าตัดเอ็นไขว้หน้านักกีฬามานาน 20 ปีกล่าว
บทวิจัยจากวิทยาลัยเยลรายงานว่า นักกีฬาหญิงมีโอกาสบริเวณเอ็นไขว้หน้ามากกว่านักกีฬาชาย 2-8 เท่า เนื่องด้วยกระดูกสะโพกที่กว้าง และหัวเข่าที่หักมุมได้น้อยกว่าผู้ชาย ทำให้มีโอกาสบาดเจ็บบริเวณเอ็นไขว้หน้านานกว่านักกีฬาชาย
“เอ็นไขว้หน้านั้นซ่อนตัวอยู่ในช่องแคบๆบริเวณข้อต่อหัวเข่า ซึ่งผู้หญิงมีข้อต่อที่แคบทำให้เสี่ยงต่ออาการบาดเจ็บ” ดร.ลุคส์กล่าว
ปัญหากายภาพระหว่างเพศเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลให้เกิดอาการบาดเจ็บ มีหลักฐานทางการแพทย์ยืนยันว่า ผู้หญิงจะเสี่ยงเกิดอาการบาดเจ็บมากขึ้นในระหว่างมีประจำเดือน แต่บทความนี้ยังไม่ได้รับความนิยมในหมู่นักกีฬา
“ฮอร์โมนมีส่วนสำคัญที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงเนื้อเยื่อในเอ็นไขว้หน้าเช่นเดียวกันกับอุ้งเชิงกราน ซึ่งไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายที่มีการเปลี่ยนแปลงในช่วงมีประจำเดือนเพียงแค่บริเวณเชิงกรานเพียงส่วนเดียว” ดร.ลุคส์ อธิบาย
นอกจากปัญหาเรื่องเพศแล้ว การเล่นกีฬาเพียงประเภทเดียวตั้งแต่ยังเด็กก็มีส่วนสำคัญที่มีผลต่อการบาดเจ็บบริเวณเอ็นไขว้หน้าด้วย
“เราพบปัญหาเอ็นไขว้หน้าฉีกจากการเล่นประเภทเดียวเป็นสาเหตุสำคัญ เพราะเส้นเอ็นต้องผ่านการเคลื่อนไหวแบบเดิมซ้ำๆ ไม่มีการเปลี่ยนแปลง ทำให้ร่างกายสะสมอาการบาดเจ็บต่อเนื่องซ้ำแล้วซ้ำเล่า จนเกิดการฉีกขาดในวันใดวันหนึ่ง” ดร.ลุคส์ให้เหตุผล
กันไว้ดีกว่าแก้
ผู้เชี่ยวชาญด้านกีฬาในประเภทหญิงเริ่มหาหนทางและวิธีการต่างๆในการป้องกันอาการบาดเจ็บในหมู่นักกีฬาของตน
FIFA 11+ program
โปรแกรมนี้ช่วยให้นักกีฬาสร้างความจำภายในกล้ามเนื้อ โดยออกแบบเป็นคลิป 10 นาที ใช้ในช่วงการวอร์มอัพก่อนซ้อมหรือแข่งขัน
“เราสังเกตบริเวณหัวเข่าและข้อเท้าของนักกีฬาหญิงทั้งตอนกระโดดและลงพื้น พบว่าผู้หญิงจะขยับสะโพกและหัวเข่าเมื่อตอนที่พวกเธอลงพื้น” ไบรอัน แมดดอกซ์ เทรนเนอร์ทีมนอร์ท แคโรไลนา เคอเรจในฟุตบอลลีกหญิงสหรัฐกล่าว
ดร.ลุคส์ ผู้เสนอโครงการโปรแกรม FIFA 11+ โดยได้แรงบันดาลใจจากนักกีฬาชาย “ผมเห็นคริสเตียโน่ โรนัลโด้ลงพื้นหลังโหม่ง เข่างอและขาตั้งตรง และเมื่อลงพื้นเขาจะลงในท่าสควอทขาเดียวหรือสองขาเพื่อลดแรงกระแทก ซึ่งเทคนิคในโปรแกรมนี้จะช่วยลดความเสี่ยงจากการบาดเจ็บบริเวณเอ็นไขว้หน้า ซึ่งต้องฝึกฝนจนจำขึ้นสมอง”
ดร.ลุคส์อธิบายถึงกระบวนการการสร้างความจำให้กับกล้ามเนื้อ “เมื่อคุณบอกว่าคุณบาดเจ็บตรงข้อเท้า ผมจะจับข้อเท้าคุณใส่ในพิมพ์ เมื่อเอาเท้าออก กล้ามเนื้อคุณจะลีบลง เพราะเสียความแข็งแกร่งและการเชื่อมต่อระหว่างระบบกล้ามเนื้อและประสาทจากกล้ามเนื้อไปยังสมองถูกตัดขาด”
การทดลองของดร.ลุคส์ แสดงให้เห็นถึงการสร้างการเชื่อมต่อระหว่างกล้ามเนื้อกับสมองที่เรียกกันว่า “การสร้างความทรงจำของกล้ามเนื้อ”
ลินดอน วู้ด ปราการหลังของทีมเวค ฟอเรสต์ ประธานกรรมาธิการที่ปรึกษานักกีฬาระดับนักเรียนได้ทำการวิจัยอาการบาดเจ็บเอ็นไขว้หน้าของนักกีฬาหญิง โดยเธอนำโปรแกรม FIFA 11+ มาใช้ และได้รับความเห็นชอบจากโทนี่ ดา ลุซ เฮดโค้ชของเวค
“ฉันรู้สึกว่าบางสิ่งที่ต้องทำให้สำเร็จ คือ การรักษาผู้หญิงคนหนึ่งมีโอกาสลงสนามได้นานกว่าเดิม ฉันได้นำโปรแกรมนี้มอบให้กับ ดร.จอห์น ฮับบาร์ด ผู้อำนวยการด้านวิทยาศาสตร์การกีฬาของมหาวิทยาลัย ซึ่งได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี” วู้ดกล่าว
ทีมแพทย์ของทีมฟุตบอลหญิงทีมชาติสหรัฐอเมริกายืนยันกับทาง The Sporting News ว่า โปรแกรมนี้เป็นส่วนหนึ่งของทีมชาติทุกระดับ
ถึงแม้โปรแกรมนี้จะได้ผล แต่เมื่อลูกของ ดร.ลุคส์ นำเสนอโปรแกรม FIFA 11+ ให้กับโรงเรียนที่ลูกๆสังกัด ต่างได้รับการปฏิเสธ เพราะยังไม่พร้อมที่จะโปรแกรมนี้
“เราได้นำเสนอโปรแกรมนี้กับทางโรงเรียนแล้ว แต่ไม่มีใครสนใจโดยไม่มีเหตุผลแม้แต่ข้อเดียว”
การซ้อมรูปแบบพิเศษ
ปัญหาเรื่องประจำเดือนกับอาการบาดเจ็บเป้นประเด็นสำคัญ และเริ่มมีการแก้ไขปัญหาเป็นรูปเป็นร่างอย่างช้าๆ
ผู้ช่วยทีมลาครอสในระดับมหาวิทยาลัยได้ยืนยันกับทาง The Sporting News ว่า ได้ทำโปรแกรมติดตามอาการผู้เล่นในช่วงมีประจำเดือน โดยได้รับการสนับสนุนจากผู้เล่นในทีม ซึ่งผู้เล่นที่มีประจำเดือนจะแยกซ้อม โดยให้ซ้อมเบาๆเพื่อลดอาการบาดเจ็บ ถึงแม้วิธีการนี้จะไม่ได้ใช้อย่างแพร่หลายก็ตาม
แมดดอกซ์ให้ความเห็นในเชิงไม่ประหลาดใจถึงเรื่องการฝึกซ้อมแบบพิเศษ “ด้วยประสบการณ์ของผม ที่การฝึกซ้อมแบบพิเศษไม่ประสบความสำเร็จในสหรัฐ เพราะว่าเป็นเรื่องค่อนข้างเปราะบาง เนื่องจากสโมสรในยุโรปจะไม่ติดตามการฝึกซ้อมของนักกีฬาในช่วงมีประจำเดือน รวมไปถึงการแยกซ้อมเดี่ยว แม้จะมีข้อมูลก็ตาม”
มีรายงานว่า สาเหตุที่ทีมชาติสหรัฐอเมริกาคว้าแชมป์โลกฟุตบอลหญิงในปี 2019 เป็นเพราะมีการเก็บข้อมูลประจำเดือนของลูกทีมตลอด 4 ปี ควบคู่กันกับการหาโปรแกรมนอกสนามที่เกี่ยวข้องกับการนอนและสุขภาพจิต ถึงแม้ว่าองค์กรด้านฟุตบอลหญิงของสหรัฐฯจะไม่ได้ยืนยันเรื่องนี้ก็ตาม แต่เป็นก้าวสำคัญในการหาทางป้องกันอาการบาดเจ็บของผู้เล่นที่จะส่งต่อไปยังระดับมหาวิทยาลัยต่อไป
ผู้ช่วยทีมลาครอสในระดับมหาวิทยาลัยได้ยืนยันกับทาง The Sporting News ว่าผู้เล่น 5 คนที่ได้รับบาดเจ็บเอ็นไขว้หน้าฉีกขาด ล้วนได้รับบาดเจ็บในช่วงมีประจำเดือน
สุขภาพจิตกับอาการบาดเจ็บ
หลายปีที่ผ่านมา นักกีฬาหลายคนให้ความสนใจในรักษาสุขภาพจิตเพื่อป้องกันอาการบาดเจ็บและเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการฟื้นฟูร่างกาย
“การรักษานักกีฬาทั้งด้านจิตใจและโภชนาการกลายเป็นเรื่องสำคัญสำหรับนักกีฬาในปัจจุบัน ไม่เหมือน 15-20 ปีก่อน ตอนนี้คุณไม่สามารถมองข้ามการรักษาสุขภาพจิต เพราะมีประโยชน์มากสำหรับนักกีฬาหลายๆประเภท” แมดดอกซ์ผู้ผ่านประสบการณ์การฝึกซ้อมในฮอกกี้ลีกและเบสบอลระดับไมเนอร์กล่าว
เทียร์นา เดวิดสัน ปราการหลังทีมชาติหญิงสหรัฐได้กล่าวกับ The Sporting News ไว้ว่า “ต้องอดทนกับตัวเองเข้าไว้ เป็นอะไรที่ถูกและง่ายมาก แต่นักกีฬาหลายคนอดทนไม่ได้ เพราะต้องการให้ตัวเองฟิตเต็ม 100% แต่ฉันคิดว่าการผ่านกระบวนการนี้ ทำให้รู้โอกาสที่ควรฉลองหรือไม่จมดิ่งกับความรู้สึกแย่ๆ หรือด่วนตัดสินใจในสถานการณ์นั้นๆ”
หนทางอีกยาวไกล
ถึงแม้จะมีข้อมูลมากขึ้น แต่โปรแกรมการฝึกซ้อมเพื่อนักกีฬาหญิงยังเติบโตอย่างช้าๆ เพราะปัญหาด้านสังคม ทำให้ยากที่ประสบความสำเร็จ
“การวิจัยเรื่องอาการบาดเจ็บเอ็นไขว้หน้ากลายเป็นประเด็นน่าสนใจในช่วงปลายยุค 90 ถึง 2000 มีบทวิจัยมากมายที่ผลิตขึ้นเพื่อแสดงให้เห็นว่า ทำไมผู้หญิงถึงได้รับบาดเจ็บบริเวณเอ็นไขว้หน้ามากกว่าผู้ชาย” แมดดอกซ์อธิบาย นอกจากนี้ยังแนะนำว่าการฝึกซ้อมที่ดีจะช่วยลดอาการบาดเจ็บ แต่ในแวดวงนักกีฬาหญิงไม่ได้รับอนุญาตให้พวกเธอซ้อมหนักเท่ากับผู้ชาย
“ผู้หญิงควรเริ่มซ้อมกีฬาตั้งแต่ระดับเยาวชนเหมือนกับนักกีฬาชาย คุณไม่สามารถเป็นนักกีฬาตราบใดเท่าที่ยังไม่สามารถยกน้ำหนักได้ ซึ่งวัฒนธรรมนี้ทำลายนักกีฬาหญิง และทำให้นักกีฬาหญิงตามหลังนักกีฬาชาย”
ถึงแม้จะมีวิธีป้องกันเอ็นไขว้หน้าฉีกขาดได้ แต่องค์กรฟุตบอลหญิงของสหรัฐไม่ได้แบ่งปันข้อมูลหรือรายละเอียดเฉพาะแต่อย่างใด
“ฟุตบอลสหรัฐอเมริกากำลังสร้างโปรแกรมสำหรับนักฟุตบอลทุกคน เราทำงานร่วมกับสโมสรและมหาวิทยาลัยในการสำรวจผู้เล่นและพัฒนาแผนเฉพาะรายโดยมีพื้นฐานจากการป้องกันการบาดเจ็บบริเวณเอ็นไขว้หน้าและส่วนอื่นๆ ถือเป็นเสาหลักในความห่วงใยผู้เล่นของเราในระยะยาว”
เอ็นไขว้หน้า:จุดตายนักฟุตบอลหญิง
บางครั้งอาการบาดเจ็บบริเวณจุดเล็กๆของร่างกาย อาจมีจากปัจจัยหรือตัวแปรต่างๆจากตัวนักกีฬาเอง
อเล็กซ์ มอร์แกน กองหน้าทีมชาติสหรัฐผู้เคยผ่านประสบการณ์เอ็นไขว้หน้าฉีกสมัยมัธยมได้เล่าผ่าน The Sporting News ในช่วงการแถลงข่าวว่า สาเหตุของอาการบาดเจ็บมาจากจำนวนวันปรีซีซั่นที่น้อยลงและโปรแกรมการแข่งขันที่หนาแน่นในแต่ละฤดูกาล
“เรามีการแข่งขันชาลเลนจ์ คัพ ซึ่งเป็นรายการปรีซีซั่น ซึ่งรายการนี้มีโบนัสสำหรับผู้ชนะ ทำให้นักกีฬาต้องทุ่มเททุก 90 นาทีตลอด 5 สัปดาห์ที่แข่งขัน ถามว่าดีไหม? ไม่เลย”
ดร.ลุคส์ ให้ความเห็นว่า การจัดแข่งขันปรีซีซั่นต่อเนื่องมีความเสี่ยงต่ออาการบาดเจ็บ รวมไปถึงแนะนำให้จัดโปรแกรมในแต่ละฤดูกาลให้เหมาะสมจะช่วยป้องกันอาการบาดเจ็บของนักเตะได้ เพราะระบบประสาทเชื่อมโยงกับกล้ามเนื้อผ่านแผ่นปลายประสาทสั่งการ ซึ่งจะลดลงหลังแข่งช่วงต่อเวลาหรือจบฤดูกาล ช่วงปรีซีซั่นควรเป็นกระบวนการสร้างจุดเชื่อมโยงระหว่างกล้ามเนื้อและประสาทอย่างช้าๆ
“2 ใน 3 ของกล้ามเนื้อไม่มีการเชื่อมโยงกับสมอง เหลือเพียงส่วนเดียวที่เชื่อมกับสมองเวลาที่คุณออกกำลังกาย ทำให้ไม่สามารถใช้กล้ามเนื้อได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ นั่นคือข้อเสียของปรีซีซั่น” ดร.ลุคส์ กล่าว
เดวิดสัน ผู้เคยผ่านประสบการณ์เอ็นไขว้หน้าฉีกในการซ้อมปรีซีซั่นเมื่อเดือนมีนาคม 2022 ก่อนที่รายการชาลเลนจ์ คัพจะมาถึง ค่อนข้างเชื่อมั่นว่ามีจุดเชื่อมโยงเล็กๆระหว่างโปรแกรมการแข่งขันกับอาการบาดเจ็บของนักเตะหญิงตลอดการแข่งขันในปี 2022 แต่เธอทราบดีว่า การค่อยๆเพิ่มเวลาลงสนามในช่วงปรีซีซั่นมีส่วนเกี่ยวข้องกับอาการบาดเจ็บ
“ฉันคิดว่าการเพิ่มปริมาณการแข่งขันให้กับนักฟุตบอลที่ต้องลงเล่นให้กับทีมชาติและสโมสร ทำให้ผู้เล่นเกิดอาการเหนื่อยล้า ดูเหมือนเป็นเรื่องบังเอิญ ฉันไม่รู้ว่าคนจัดโปรแกรมเขาไม่รู้ใช่ไหมว่า นักเตะถูกใช้งานหนักแค่ไหน”
มีตัวเลขสนับสนุนความเห็นของเดวิดสัน ตั้งแต่เดือนมกราคม-พฤศจิกายน 2021 เดวิดสันลงเล่นถึง 3,224 นาทีจาก 41 นัดทั้งในระดับทีมชาติและสโมสร ซึ่งรวมไปถึง 1,780 นาทีในเดือนสิงหาคม 2021 ต่อด้วลงเล่นกับทีมชาติสหรัฐในรายการ Shebelives Cup เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2022 ต่อด้วยการซ้อมปรีซีซั่น จนเธอได้รับบาดเจ็บในเดือนมีนาคม
มีผู้เล่นหลายรายที่ได้รับบาดเจ็บจากภาระทั้งทีมชาติและสโมสรในช่วงฤดูใบไม้ผลิ (มี.ค.-มิ.ย.) ตารางจาก FBref.com แสดงให้เห็นจำนวนนัดและนาทีที่ผู้เล่นที่ได้รับบาดเจ็บเอ็นไขว้หน้าลงสนามในไม่กี่ปีที่ผ่านมา
| Player | Date Range | Games | Minutes |
|---|---|---|---|
| Tierna Davidson | Jan 22, 2021 — Nov 30, 2021 | 41 | 3,224 |
| Giulia Gwynn | Aug 29, 2021 — Oct 2, 2022 | 43 | 3,305 |
| Marie-Antoinette Katoto | Aug 5, 2020 — Jun 25, 2022 | 66 | 5,145 |
| Catarina Macario | Jul 1, 2021 — Jun 1, 2022 | 45 | 3,021 |
| Dzsenifer Marozsan | Jan 15, 2021 — Apr 12, 2022 | 70 | 4,893 |
| Christen Press | Oct 4, 2020 — Jun 11, 2022 | 36 | 2,686 |
| Alexia Putellas | Sep 19, 2020 — Jun 25, 2022 | 36 | 2,846 |
จากตารางแสดงให้เห็นว่า มารอซาน ลงเล่นเกือบ 5,000 นาทีตลอดระยะเวลา 15 เดือน ส่วนคาโตโตลงเล่นเกิน 5,000 นาทีเกือบระยะเวลา 2 ปี ถึงแม้เพรสจะลงเล่นไม่มากเพราะไม่ค่อยลงสนามในกลางปี 2021 และชาลเลนจ์ คัพในปี 2022
โปรแกรมการแข่งขันที่วุ่นวาย ทำให้นักฟุตบอลต้องเดินทางข้ามโลกเพื่อทำภารกิจให้กับทีมชาติและสโมสร เพื่อตอบสนองความนิยมของฟุตบอลหญิงที่มีมากขึ้น
อเล็กซ์ มอร์แกน ที่ลงเล่นอาชีพตั้งแต่ปี 2011 อธิบายว่าอาการเจ็บเข่าในปีนี้เกิดจากการวิ่งผิดจังหวะ แต่มีหลักฐานการวิจัยที่แสดงให้เห็นว่านักกีฬาหญิงมีโอกาสได้รับบาดเจ็บมากกว่านักกีฬาชาย ซึ่งจะต้องสืบหาปัจจัยที่ทำให้อาการบาดเจ็บต่อไป
ฟุตบอลโลก 2023 ที่จะมีทีมเข้าร่วมการแข่งขันถึง 32 ทีม จะมีผู้เล่นอีกกี่รายที่ฟิตทันสำหรับรายการแข่งขันที่ใหญ่ที่สุดของนักฟุตบอลหญิงหรือไม่?