สเปนพิคแอนด์โรล หนึ่งในท่าไม้ตายของการเล่นเกมสกรีน และหากใครยังจำกันได้ ทีมหนึ่งที่ใช้แผนเกมรุกแบบนี้ได้อย่างช่ำชองก็คือ ฟินิกซ์ ซันส์ ปี 2021 ของ คริส พอล, เดวิน บุคเกอร์ และ ดีอันเดร เอย์ตัน
แต่ก่อนที่เราจะไปหาคำตอบกันให้สิ้นข้อสงสัย หากใครยังงงอยู่ว่า “พิคแอนด์โรล” คืออะไร? และมีความหมายเป็นอย่างไรกันแน่ เราขอแนะนำให้ทุกท่านได้อ่านที่บทความนี้: พิคแอนด์โรลคืออะไร? ทำไมผู้เล่น NBA ถึงใช้กันทุกเกม กันก่อน เพื่อที่จะได้ดื่มด่ำและสนุกกับบทความนี้ที่เราได้เขียนขึ้นมามากยิ่งขึ้น
รู้จัก สเปนพิคแอนด์โรล : หนึ่งในแผนท่าไม้ตายของทีมใน NBA
อย่างที่ผมได้บอกไปว่าทีมหนึ่งที่ใช้แผนนี้ได้ดีมากๆก็คือฟินิกซ์ ซันส์ ปี 2021 ที่ได้เข้าชิงกับ มิลวอกี้ บัคส์ เราจึงขอนำการเล่นของพวกเขามาเป็นตัวอย่างเพื่อให้ทุกคนได้เห็นภาพง่ายมากที่สุด
ก่อนที่เราจะอธิบายอะไร ผมขอพาทุกท่านไปดูเพลย์นี้กันก่อน และแน่นอนว่ามันเริ่มต้นด้วยการเล่นพิคแอนด์โรล
ทีนี้ พอเราดูเผินๆ เราก็คงมองว่า เห้ย! นี่มันก็คือพิคแอนด์โรลปกตินี่นา ด้วยการที่ ดีอันเดร เอย์ตัน มาสกรีน ให้ คริส พอล ต่อด้วย พอล ใช้สกรีนและข้ามเข้าไปหาห่วงจนสุดท้ายก็ส่งบอลไปให้ เอย์ตัน ที่ได้โรลเข้ามารับบอลและทำแต้มไปอย่างสวยงาม
ซึ่งถูกต้องครับ มันก็คือการเล่นพิคแอนด์โรลดีๆนี่แหล่ะ แต่มันไม่ธรรมดาตรงที่มันเพิ่มทางเลือกให้กับคนถือบอลได้ถึง 5 ทางเลือกเลยทีเดียว!
วิเคราะห์เพลย์การเล่น สเปน พิคแอนด์โรล
เรามาดูกันที่รูปแรกกันเลยดีกว่า การเล่นสเปนพิคแอนด์โรลนั้นจะแบ่งการยืนเป็นรูปแบบง่ายๆก็คือให้ เซ็นเตอร์ (ที่จะรับหน้าที่เป็นตัวโรล) อยู่ตรงใกล้ๆกับเส้นโทษ, ให้ผู้เล่นที่ยิงสามคะแนนได้ดีคนหนึ่งอยู่ในเพนท์ (In the Paint) และอีกสองคนที่ยิงสามแต้มได้พอประมาณจะคอยอยู่ตรงมุม 3 คะแนนทั้งสองฝั่ง
ในจังหวะต่อมาก็ให้เซ็นเตอร์ (เอย์ตัน) ขึ้นมาสกรีนให้กับคนถือบอล (พอล) เพื่อให้พอลสามารถเลือกได้ว่าจะยิงหรือข้ามเข้าหาห่วง โดยในจังหวะนี้ก็ไม่มีอะไรแตกต่างจากการเล่นพิคแอนด์โรลปกติเท่าไหร่นัก แต่เราอยากให้ทุกท่านสังเกตุการเคลื่อนที่ของ เดวิน บุคเกอร์ ที่ขยับตามเอย์ตันขึ้นมาเพื่อพร้อมที่จะสร้างแอ็กชันต่อไป
ถูกต้องครับ จังหวะถัดมาคือความลับของเพลย์นี้ นั่นก็คือ เดวิน บุคเกอร์ (หรือชู้ตเตอร์ที่อยู่ในแผน) จะกลายเป็นตัวสกรีนให้กับเซ็นเตอร์ของทีมอีกทีหนึ่ง ซึ่งตรงนี้จะช่วยให้เวลาที่เซ็นเตอร์โรล (ม้วน) เข้าใต้แป้น จะโดนสกรีนของ ชู้ตเตอร์ (ในภาพนี้คือบุคเกอร์) และจะไม่สามารถตามไปป้องกันเซ็นเตอร์ที่โรลเข้าไปได้ แต่มันไม่ใช่แค่นั้น
และนี่คือสิ่งที่เกิดขึ้นในหลายๆครั้ง โดยผมจะอธิบายให้ทุกท่านเข้าใจมากที่สุดจากรูปนี้
- คริส พอล หลุดจากการประกบของ เจฟฟ์ ทีก ด้วยการสกรีนของ เอย์ตัน
- บรูค โลเปซ โดนสกรีนของ เดวิน บุคเกอร์
- จรู ฮอลิเดย์ ที่เป็นคนปิด บุคเกอร์ เข้ามาซ้อน คริส พอล เพราะไม่อย่างนั้น พอล จะถึงห่วง
- เจฟฟ์ ทีก ยังคงตาม พอล ไป เพราะการสื่อสารที่ผิดพลาด (ควรจะเปลี่ยนตัวประกบไปปิด บุคเกอร์) ซึ่งการผิดพลาดในครั้งนี้ทำให้ คริส พอล มีตัวประกบถึงสองคน
- นั่นจึงทำให้ โลเปซ ต้องตัดสินใจว่าจะไปปิด เดวิน บุคเกอร์ ที่พอสกรีนเสร็จแล้ววิ่งออกไปรอที่สามคะแนน (ซึ่งนี่คือความลับของ สเปน พิคแอนด์โรล นั่นเอง) หรือจะไปปิด ดีอันเดร เอย์ตัน ที่โรลเข้าไปใต้แป้นรอการส่งจาก คริส พอล
- แน่นอนว่า โลเปซ ไม่สามารถแยกร่างไปปิดผู้เล่นถึงสองคนได้ จึงต้องยอมปล่อยใครซักคนหนึ่งไป หากปล่อย บุคเกอร์ ก็จะโดนสามคะแนน แต่หากปล่อย เอย์ตัน ก็จะโดนสองแต้มใต้แป้นง่าย
- หรือหากตัดสินใจช้า เขาก็จะตามใครไม่ทันเลยแม้แต่คนเดียว
จนมาถึงตอนนี้ทุกท่านคงเข้าใจแล้วว่ามันเกิดอะไรขึ้นบ้างในรูปนี้ โดยที่ พอล จะมีทางเลือกถึง 5 อย่างในการจบเพลย์นี้ ไม่ว่าจะเป็น เอย์ตันที่โรลเข้าไป, บุคเกอร์ที่สกรีนและวิ่งออกมา, เลือกที่จะยิงพูลอัพเอง หรือส่งบอลไปให้ผู้เล่นที่รอตรงมุมสามคะแนน หากผู้เล่นฝั่งเกมรับออกห่างจากตัวประกบมากเกินไปเช่นรูปข้างบนนี้
ซึ่งเพลย์นี้จบด้วยการที่ พอล ส่ง บอลให้ เอย์ตันที่โรลเข้ามาด้วยความรวดเร็วจน โลเปซ ที่โดน บุคเกอร์ สกรีนไว้ตั้งแต่แรกแล้วตามไม่ทัน
คอนเซ็ปต์ง่ายๆของการใช้เพลย์นี้ก็คือ การเพิ่มประสิทธิภาพของผู้เล่นสามคนให้สูงมากที่สุด
- คริส พอล: ถือบอล, ยิงระยะกลางได้แม่นยำและมีการตัดสินใจในการส่งที่ดี
- เดวิน บุคเกอร์: มือปืนที่พร้อมจะทำแต้มไม่ว่าจะเป็นระยะกลางหรือสามคะแนนพร้อมกับสามารถโจมตีห่วงได้หากอีกฝั่งเข้ามาปิดทัน
- ดีอันเดร เอย์ตัน: ตัวสูง, สามารถรับลูกล็อบได้, เป็นตัวเล่น “โรล” ที่ดีในเกมพิคแอนด์โรล
ซึ่งแน่นอนว่าหากทีมไหนมีตัวผู้เล่นที่มีลักษณะคล้ายๆนี้ก็นำไปใช้เล่นได้เช่นกัน โดยเฉพาะทีมที่มีพอยต์การ์ดเล่นพิคแอนด์โรลเก่งๆ ไม่ว่าจะเป็น ดัลลัส แมฟเวอร์ริกส์ ที่มี ลูก้า ดอนซิช, อินเดียนา เพเซอร์ส ที่มี ไทรีส ฮาลิเบอร์ตัน หรือ แอตแลนต้า ฮอว์กส์ ที่มี เทร ยัง
ในเพลย์แรกที่เราได้ยกตัวอย่างไปนั้นเป็นการจบที่ตัวโรล (หรือ ดีอันเดร เอย์ตัน) ทีนี้เราลองมาดูกันบ้างว่าถ้าเป็นการจบด้วยคนถือบอลเองอย่าง คริส พอล หรือ ชู้ตเตอร์ อย่าง เดวิน บุคเกอร์ จะเป็นแบบไหน
คลิปนี้จะเห็นได้อย่างชัดเจนว่า ซันส์ เรียกแผน สเปนพิคแอนด์โรล (จะเรียกว่า “สแต็ค” หรือ “มันนี” ก็ได้เช่นกัน) แต่ในครั้งนี้ บรูค โลเปซ เลือกที่จะถอยเยอะเกินไปจนโดน คริส พอล ยิงสามแต้ม
หรือจะเป็นเพลย์นี้ที่เกิดการสื่อสารผิดพลาดอีกครั้งระหว่าง ยานนิส อันเทโทคุมโป และ พี.เจ. ทัคเกอร์ จนสุดท้ายก็เปิดทางให้ บุคเกอร์ ได้ยิงสามคะแนนโล่งๆไปง่ายๆ ทั้งๆที่ จรู ฮอลิเดย์ ได้ปิดเส้นทางการส่งให้ เอย์ตัน ไปแล้ว
โดยนี่เป็นการชี้ให้เห็นได้เลยว่าการเล่นแผนเกมรุกนี้ ค่อนข้างอันตรายมากๆจริงๆเพราะมันทำให้ผู้เล่นฝั่งเกมรับต้องเตรียมพร้อมในการสลับตัวหรือสื่อสารกันให้ดีมากที่สุดเพราะไม่อย่างนั้นผู้เล่นฝั่งเกมรุกจะได้โอกาศในการลงโทษพวกคุณอย่างทันที
แน่นอนว่าไม่เพียงเท่านั้นเพราะอย่างที่ได้เห็นไปในเพลย์ด้านบนแล้วว่า จรู ฮอลิเดย์ เข้าไปป้องกันเส้นทางส่งของ เอย์ตัน ซึ่งนี่คือการกดดันให้ผู้เล่นฝั่งเกมรับต้องเจอกับการมิสแมตช์ (การปิดผู้เล่นโดยมีความเสียเปรียบด้านใดด้านหนึ่งมากเกินไป)
และจุดตรงนี้นี่แหล่ะที่แม้ผู้เล่นของ บัคส์ จะทำการป้องกันได้อย่างเพอร์เฟคแล้วด้วยการสลับตัวประกบ แต่ก็ยังโดนโจมตีได้อยู่ดีเช่นเพลย์นี้ที่ คริส พอล หมดทางเล่นแล้วแต่ก็ยังสามารถล็อบให้ เอย์ตัน ได้จบใต้แป้นง่ายๆอยู่ดี เนื่องจาก ฮอลิเดย์ ตัวเล็กกว่า เอย์ตัน ค่อนข้างมากนั่นเอง
หากใครอ่านมาถึงตรงนี้ก็คงจะเข้าใจแล้วว่าการเล่นเกมรุกโดยใช้พื้นฐานเป็นพิคแอนด์โรลนั้นน่ากลัวแค่ไหน เพราะเพลย์นี้สามารถสร้างสรรค์อะไรได้อีกหลายๆรูปแบบจริงๆ และนี่ก็เป็นหลักฐานที่ชัดเจนว่าการเล่น NBA หรือบาสเกตบอลในสมัยนี้พัฒนาเกมรุกไปมากแค่ไหน
บทความที่เกี่ยวข้อง : พิคแอนด์โรลคืออะไร? ทำไมผู้เล่น NBA ถึงใช้กันทุกเกม