Một trong những cầu thủ Việt kiều hiếm hoi đang thi đấu ở V-League.
Cầu thủ Việt kiều là một trong những điểm mới của V-League 2023 khi VFF và VPF quyết định cho phép thi đấu với những cầu thủ có gốc gác Việt Nam nhưng chưa có quốc tịch Việt Nam (Việt kiều). Ryan Ha là 1 trong những cầu thủ đầu tiên thi đấu theo diện này khi anh xuất hiện trong màu áo của Khánh Hòa FC.
Dù chỉ mới gia nhập đội nhưng cầu thủ sinh năm 1997 đã nhanh chóng thể hiện được khả năng của mình khi liên tiếp được đá chính và thậm chí còn ghi được 1 bàn sau 4 trận đấu đầu tiên.
Nhân dịp V-League tạm nghỉ, Sporting News Vietnam đã có cuộc trò chuyện với Ryan Ha về hành trình tới thi đấu ở V-League và cuộc sống của anh ở Việt Nam:
TSN VN: Xin chào Ryan. Rất vui vì sự có mặt của bạn ngày hôm nay.
Ryan Ha: Xin cảm ơn
TSN VN: Đầu tiên tôi muốn hỏi là V-League đang có một quãng nghỉ khá dài, bạn định làm gì trong khoảng thời gian này, có quay trở lại Pháp không?
Ryan Ha: Không. Tôi vẫn ở Việt Nam. Đội chỉ được nghỉ đúng 1 tuần nên tôi không có thời gian quay trở lại Pháp. Hiện tại tôi đang đi du lịch ở Đà Nẵng.
TSN VN: Tuyệt vời. Hãy kể cho tôi về hành trình tới Việt Nam thi đấu của bạn? Tôi biết bạn từng thi đấu ở giải hạng Năm ở Pháp phải không? Vì sao bạn lại tới Khánh Hòa?
Ryan Ha: Một câu chuyện dài đấy. Đầu tiên tôi được liên hệ bởi 1 anh chàng người Trung Quốc trên Facebook. Tôi không biết làm cách nào anh ta tìm ra tôi, nhưng anh ta nghĩ tôi là người gốc Trung Quốc. Anh ta muốn đưa tôi về Trung Quốc chơi bóng. Khi tôi nói tôi là người gốc Việt Nam, không phải Trung Quốc, anh ta đưa thông tin liên lạc của tôi cho một người môi giới cầu thủ Việt Nam. Rồi người này xem CV và video và đề nghị tôi tới Việt Nam thi đấu nhưng phải thử việc 14 ngày. Tôi không đồng ý. Một người môi giới khác liên hệ tôi và nói tôi có thể ký hợp đồng với Khánh Hòa mà không cần qua thử việc. Thế là tôi ở đây.
TSN VN: Câu chuyện thú vị đấy. Hình như bạn có quen huấn luyện viên Alain Fiard, người từng làm bóng đá trẻ ở Việt Nam?
Ryan Ha: Đúng. Ông ấy từng là huấn luyện viên ở đội của tôi 2 năm trước.
TSN VN: Bạn có nói chuyện với ông ấy trước khi tới Việt Nam chứ?
Ryan Ha: Không. Ông ấy chủ động liên hệ với tôi khi đọc tin tôi ký hợp đồng với Khánh Hòa. Ông ấy muốn biết làm cách nào tôi tới Việt Nam thi đấu và nói rất hạnh phúc vì tôi đã ở đây.
TSN VN: Bạn biết gì về bóng đá Việt Nam trước khi tới Khánh Hòa?
Ryan Ha: Thật lòng mà nói tôi không biết gì về bóng đá Việt Nam trước khi tới đây cả. Bố mẹ tôi cũng chưa bao giờ nói chuyện với tôi về bóng đá Việt Nam cả. Họ cũng không biết gì. Tôi chỉ biết về bóng đá Pháp và châu Âu. Thứ duy nhất tôi biết là có 1 cầu thủ Việt Nam tới chơi bóng cho Pau FC ở Ligue 2. Tôi biết vì báo chí Pháp có viết về chuyện ấy.
XEM THÊM: Cầu thủ Việt kiều tại V-League 2023: Danh sách chi tiết
TSN VN: Hãy nói một chút về gia đình của bạn được chứ?
Ryan Ha: Bố mẹ tôi sinh ra và lớn lên ở Sài Gòn. Họ rời Việt Nam sau khi chiến tranh kết thúc. Tôi sinh ra và lớn lên ở Pháp, ở một nơi chỉ cách Paris khoảng 15 phút di chuyển. Tôi chơi bóng đá nhưng mà bắt đầu tập luyện nghiêm túc hơi muộn. Khoảng tầm 10 tuổi thì phải. Hôm đấy tôi đang đi mua sắm với mẹ thì có một buổi tuyển chọn cầu thủ của 1 đội bóng rất nhỏ. Đấy là đội bóng đầu tiên của tôi và tôi chưa bao giờ dừng lại kể từ sau đó.
TSN VN: Gia đình bạn có ủng hộ bạn chơi bóng đá không?
Ryan Ha: Có. Cả bố lẫn mẹ đều tôn trọng quyết định của tôi. Họ muốn tôi hạnh phúc và họ chưa từng từ chối tôi điều gì. Tôi rất biết ơn vì họ đã để tôi làm điều tôi yêu thích. Họ luôn ủng hộ và theo dõi tôi. Khi tôi thay đổi đội bóng, họ vẫn đi theo ủng hộ tôi.
TSN VN: Vậy tôi đoán bạn là người duy nhất trong gia đình theo đuổi sự nghiệp bóng đá?
Ryan Ha: Tôi có 1 người anh trai từng chơi bóng nhưng đã nghỉ từ rất sớm để tập trung cho việc học hành. Hiện tại anh ấy đang làm kỹ sư phần mềm.
TSN VN: Phản ứng của gia đình thế nào khi bạn nói bạn tới Việt Nam chơi bóng?
Ryan Ha: Họ rất bất ngờ. Họ biết về Việt Nam nhưng không biết gì về bóng đá Việt Nam. Họ biết là Việt Nam rất khác với Pháp còn tôi thì vẫn là một cầu thủ từ Pháp nên sẽ rất khó để thích nghi. Đấy là lý do mà họ nói chuyện rất nhiều với các huấn luyện viên ở đây. Cuối cùng thì họ luôn tôn trọng quyết định của tôi. Khi tôi thấy cơ hội tới đây chơi bóng và khám phá đất nước Việt Nam, văn hóa Việt Nam, tôi ra quyết định rất nhanh. Gia đình cũng rất mừng cho tôi.
TSN VN: Bạn đã bao giờ về Việt Nam cùng gia đình chưa?
Ryan Ha: Chưa. Đây đúng là lần đầu tiên trong đời tôi tới Việt Nam. Từ khi tôi sinh ra tới giờ bố mẹ tôi có về Việt Nam 1 lần nhưng lần đó tôi không đi cùng được mà bận chơi bóng đá.
TSN VN: Có vẻ như có một sự kết nối đặc biệt giữa Khánh Hòa với các cầu thủ Pháp. Trước đây cũng từng có 2 cầu thủ Pháp thi đấu ở đây, tiền đạo Yousouff Toure và hậu vệ Zarour Chaher. Bạn từng nghe tới họ chưa?
Ryan Ha: Tôi có nghe về họ. Khi tôi tới đây các cầu thủ và huấn luyện viên nói với tôi về những cầu thủ này. Chắc là trùng hợp khi có nhiều cầu thủ từ Pháp tới đây.
TSN VN: Bạn chuẩn bị như thế nào về mặt thể lực và tâm lý trước khi tới Việt Nam thi đấu? Và ấn tượng ban đầu của bạn về Khánh Hòa là gì?
Ryan Ha: Thực ra là trước khi tới đây tôi không có sự chuẩn bị đặc biệt nào cả. Tôi có một người bạn từng thi đấu 3 năm ở đây. Anh ấy hiểu rất rõ mọi thứ ở đây. Anh ấy tên là Ibou Kebe.
TSN VN: Oh, có phải là tiền đạo từng chơi cho Hà Nội FC đúng không?
Ryan Ha: Chính xác. Anh ấy cho tôi rất nhiều lời khuyên và giúp tôi chuẩn bị về tâm lý. Ngay cả hiện giờ tôi vẫn liên lạc thường xuyên với anh ấy. Anh ấy vẫn xem các trận ở giải V-League và cho tôi những lời khuyên. Thực ra tôi chỉ mới quen anh ấy thôi. Khi tôi mới tới đây tôi tìm thấy thông tin về anh ta, một cầu thủ Pháp từng thi đấu ở Việt Nam nên tôi chủ động bắt chuyện và hỏi một số thông tin.
TSN VN: Hiện tại bạn chưa nói được tiếng Việt, vậy thì bạn giao tiếp với các đồng đội như thế nào?
Ryan Ha: Tôi tới Việt Nam đã được khoảng 3 tháng và học tiếng Việt hàng ngày. Tôi bắt đầu có thể giao tiếp đơn giản, từng bước một. Một số cầu thủ trong đội cũng nói được tiếng Anh nên tôi thường nói chuyện với họ. Một thành viên trong ban huấn luyện cũng nói được tiếng Anh. Huấn luyện viên trưởng thì biết một chút thôi. Nhưng ngôn ngữ không phải là vấn đề. Đội bóng cũng từng có những cầu thủ Pháp trong quá khứ. Tôi hiểu những gì họ muốn truyền đạt.
TSN VN: Ấn tượng đầu tiên của bạn về cầu thủ Khánh Hòa là gì? So với những cầu thủ mà bạn từng thi đấu ở Pháp thì sao?
Ryan Ha: Ấn tượng đầu tiên của tôi là họ có kỹ thuật rất tốt. Mọi thứ diễn ra nhanh, chỉ 3, 4 chạm là chuyền rồi. Cầu thủ Việt Nam, và châu Á nói chung, thường được biết đến là nhỏ và nhanh, với khả năng đỡ bóng và chuyền bóng tốt. Điều này khiến tôi ấn tượng vì ở Pháp mọi thứ sẽ khác.
TSN VN: Còn tốc độ chơi bóng thì sao?
Ryan Ha: Tôi nghĩ ở đây trận đấu diễn ra nhanh, luân chuyển bóng cũng nhanh. Nhưng tôi để ý thấy vào khoảng 20 phút cuối trận các cầu thủ xuống sức rõ rệt. Sự va chạm cũng nhiều hơn. Bởi vì ở đây chơi bóng sệt nhiều còn ở Pháp chủ yếu là bóng bổng.
TSN VN: Tôi thấy bạn có thể đá tốt cả ở vị trí tiền vệ cánh và tiền đạo. Đâu là vị trí ưa thích của bạn trên sân?
Ryan Ha: Đúng là tôi có thể đá ở cả 3 vị trí trên hàng công. Tiền vệ bên trái, bên phải và tiền đạo. Tôi cũng từng tự hỏi điều này và thực sự tôi cũng không có câu trả lời. Nó còn tùy thuộc vào chiến thuật chung của toàn đội. Có lúc tôi thích đá tiền đạo vì dễ ghi bàn hơn. Cũng có lúc tôi thích đá rộng. Còn tùy thuộc vào huấn luyện viên muốn thế nào nữa. Tôi nghĩ có thể tôi sẽ đá tiền đạo thêm một thời gian xem thế nào.
TSN VN: Điều khó khăn nhất với bạn khi đối đầu với các hậu vệ Việt Nam là gì? Có ý kiến cho rằng các hậu vệ Việt Nam thường chơi rất quyết liệt, nhất là trong các tình huống va chạm. Bạn nghĩ sao?
Ryan Ha: Tôi có nghe về điều này. Huấn luyện viên cũng có nói với tôi về điều này. Nhưng trong những trận đã đá tôi chưa từng thấy trường hợp đá xấu nào. Có lẽ mới chỉ 4 trận và khi gặp các đối thủ khác trong tương lai mọi chuyện sẽ khác.
TSN VN: Huấn luyện viên của Khánh Hòa là người giàu kinh nghiệm và đã nắm vị trí đó trong khoảng thời gian rất dài. Bạn thấy ông ấy như thế nào?
Ryan Ha: Mọi thứ rất chuyên nghiệp. Ông ấy rất tốt với tôi kể từ ngày đầu tiên tôi tới đội. Tôi thấy biết ơn vì ông ấy, tôi tiến bộ hơn và học được nhiều thứ với toàn đội. Tôi thấy mình rất may mắn.
TSN VN: Còn về chất lượng mặt sân thì sao, giữa V-League và những giải đấu anh từng chơi ở Pháp? Có một số cầu thủ ngoại hay huấn luyện viên ngoại đến làm việc ở Việt Nam và than phiền về chất lượng mặt cỏ ở V-League.
Ryan Ha: So với những sân tôi từng thi đấu ở Pháp thì sân ở V-League tốt hơn. Các sân tôi từng chơi ở mùa giải này như ở Sài Gòn, Bình Dương hay Quy Nhơn đều rất tốt. Còn ở Pháp bạn biết đấy vào mùa đông thời tiết rất lạnh và mặt sân rất xấu. Chúng tôi phải nhiều lần thi đấu trên sân cỏ nhân tạo.
TSN VN: Có kỹ năng nào bạn thấy mình cần phải thiện thêm không? Và qua 4 trận đấu đầu tiên của mùa giải bạn thấy các đội bóng ở V-League thế nào?
Ryan Ha: Khả năng đánh đầu. Đấy là thứ tôi cần cải thiện hơn. Các đội bóng ở V-League đều rất hay. Chúng tôi thua 2, hòa 1 và thắng 1. Họ đều gây nhiều khó khăn cho chúng tôi. Để giành chiến thắng chúng tôi phải tận dụng từng cơ hội dù là nhỏ nhất.
TSN VN: Một ngày của bạn diễn ra như thế nào? Bạn đang ở đây một mình không có gia đình hay bạn bè thân thiết, bạn có gặp khó khăn trong việc thích nghi với nền văn hóa mới không?
Ryan Ha: Có ngày tôi phải tập 1 buổi, có ngày tập 2 buổi cùng cả đội vào buổi sáng và buổi chiều. Buổi sáng sau khi tập xong tôi đi ăn trưa và tắm rửa. Thỉnh thoảng tôi ngủ trưa vì tôi thấy mệt trước khi bước vào buổi tập chiều. Tôi cũng hay đi chơi quanh Nha Trang vì đây là một thành phố rất đẹp và nhiều khách du lịch. Với tôi mọi thứ đều đẹp và mới mẻ. Hàng ngày tôi cũng luyện nói tiếng Việt, và dành thời gian đọc sách. Sau buổi tập thứ 2 vào buổi chiều tôi đi tắm, ăn tối. Xong xuôi vào khoảng 8 giờ tôi sẽ về nhà đi ngủ. Tôi ngủ sớm, ngày nào cũng vậy. Khi có thời gian nghỉ tôi sẽ du lịch quanh đất nước Việt Nam vì có nhiều địa điểm đẹp.
Khi tập luyện thì tôi ăn cùng cả đội nhưng đa số thời gian tôi ở 1 mình. Tôi quen với việc làm mọi thứ 1 mình rồi nên không có vấn đề gì cả.
TSN VN: Tôi biết là còn quá sớm để nói về tương lai, nhưng bạn có nghĩ mình sẽ tiếp tục chơi bóng ở Việt Nam trong 3, 4 năm tới? Hay bạn coi đây chỉ là bước đệm trong sự nghiệp trước khi quay trở lại châu Âu thi đấu?
Ryan Ha: Có lẽ là cả hai. Tôi muốn ra sân chơi bóng. Tôi muốn chơi bóng ở đây, khám phá thêm về bóng đá Việt Nam, học tiếng Việt nhưng tương lai rất phức tạp và khó nói trước. Sáu tháng trước nếu bạn bảo tôi sẽ tới Việt Nam chơi bóng đá chuyên nghiệp tôi sẽ nói không bao giờ có chuyện ấy. Trong cuộc sống nhiều chuyện xảy ra rất nhanh. Biết đâu tôi có cơ hội tốt đi nơi khác thi đấu. Tôi không biết được. Nhưng hiện tại tôi đang thấy ổn ở đây, không có gì để phàn nàn. Tôi tận hưởng mọi thứ ở Khánh Hòa và sẽ chờ xem điều gì tiếp theo xảy đến.
TSN VN: Tôi biết bạn chưa có quốc tịch Việt Nam, nhưng bạn có muốn một ngày nào đó chơi cho đội tuyển Việt Nam?
Ryan Ha: Chắc chắn rồi. Đấy sẽ là một vinh dự cho tôi. Nhưng như tôi đã nói bây giờ tôi đang tập trung cho Khánh Hòa. Khi cơ hội đến, tôi sẽ nắm lấy nó. Giờ tôi phải chứng tỏ mình có thể đá tốt ở đây đã và có thể sau đó là đội tuyển quốc gia Việt Nam.
TSN VN: Bạn có biết rằng tân HLV đội tuyển Việt Nam là người Pháp?
Ryan Ha: Có. Tôi biết vị HLV người Hàn Quốc rời đi và 1 người Pháp tới thay thế. Tôi không biết đấy có phải là sự trùng hợp không, nhưng tôi vẫn sẽ tập trung cho Khánh Hòa. Nếu vị HLV người Pháp quan tâm tới tôi, chắc chắn tôi sẽ nhận lời. Hãy chờ xem
TSN VN: Khánh Hòa có một đội hình khá mạnh gồm nhiều cầu thủ bản địa tự đào tạo. Bạn có ấn tượng đặc biệt với cầu thủ nào trong đội hay không?
Ryan Ha: Ai cũng hay cả nhưng tôi thích đá cùng với đội trưởng, Duy Thanh, và người đá tiền vệ trái.
TSN VN: Sau khi ghi bàn đầu tiên ở V-League, tôi thấy bạn làm động tác ăn mừng giống với tiền đạo Son Heung-min của Tottenham Hotspur. Đấy có phải là thần tượng của bạn không?
Ryan Ha: Chính xác. Anh ấy đang đá ở Anh, là một trong những cầu thủ châu Á nổi tiếng nhất ở châu Âu nên tôi lấy anh ấy làm hình mẫu. Tôi chưa có một cách ăn mừng riêng nào nên khi ghi bàn đầu tiên ở V-League tôi học theo cách ăn mừng của anh ấy. Có thể nói anh ấy là đại diện cho bóng đá châu Á ở châu Âu.
TSN VN: Câu hỏi cuối cùng mà tôi dành cho bạn không liên quan đến bóng đá. Món ăn Việt Nam ưa thích của bạn là gì?
Ryan Ha: Tôi không chắc bạn có biết món này không, nhưng tôi rất bò lúc lắc. Thịt bò ăn kèm với cơm. Đây là món ăn rất nổi tiếng ở các nhà hàng Việt Nam ở Pháp.
TSN VN: Tuyệt vời. Rất cảm ơn bạn vì dành thời gian cho Sporting News Vietnam ngày hôm nay. Chúc bạn thành công cùng Khánh Hòa ở mùa giải này.
Ryan Ha: Xin cảm ơn.
XEM THÊM: Ryan Ha là ai? Tất cả những gì bạn cần biết về cầu thủ Việt kiều của Khánh Hòa ở V-League 2023